11η ενότητα, ραψωδία ζ, Φύλλο εργασίας

 

ENOTHTA 11, ζ 139-259 ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Υποενότητα στίχων 139-159: Ο Οδυσσέας ξυπνά κι αναρωτιέται

Ερωτήσεις κατανόησης:

1. Η Ναυσικά βρέθηκε στο ποτάμι για να πλύνει τα ρούχα της μετά από σχετική παρότρυνση της Αθηνάς στο όνειρο:                 σωστό ή λάθος;  (ΒΛΕΠΕ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΡΑΨΩΔΙΑΣ)
2. Η Αθηνά επεμβαίνει ξανά (2^η φορά) με σκοπό τη συνάντηση Οδυσσέα-Ναυσικάς.

Α. Έκανε το τόπι που έπαιζαν τα κορίτσια να πέσει στο ποτάμι, ώστε να βάλουν τις φωνές τα κορίτσια και να ξυπνήσει ο Οδυσσέας.

Β. Εμφανίστηκε ως θεά στον Οδυσσέα και τον ξύπνησε

3. Ο Οδυσσέας ξύπνησε και χάρηκε που βρέθηκε σε μέρος όπου κατοικούν άνθρωποι δίκαιοι και φιλόξενοι:    σωστό ή λάθος; 
4. Ο Οδυσσέας, ακούγοντας τις φωνές των κοριτσιών,

Α. κατάλαβε ότι ήταν κορίτσια που έπαιζαν εκεί κοντά

Β. πίστεψε ότι ήταν Νύμφες που κατέβηκαν από το βουνό στο ποτάμι

5. Ο Οδυσσέας, μόλις ξύπνησε, αποφάσισε να:

Α. κρυφτεί, μέχρι να φύγουν τα κορίτσια, και στη συνέχεια να αναζητήσει τον δρόμο για την πόλη

Β. εμφανιστεί, για να διαπιστώσει αν οι κάτοικοι της περιοχής είναι φιλόξενοι ή άγριοι.

Ερωτήσεις τεχνικής:

1. τα μάτια λάμποντας, η θεά Aθηνά / ο θείος Oδυσσέας: είναι ……………………………………
2. Η αφηγηματική τεχνική των στίχων 150-159 είναι :……………………………………………………………….

(για να απαντήσετε, προσέξτε τον στίχο 149)

3. είναι αλαζόνες, άγριοι κι άδικοι; ή μήπως τη φιλοξενία γνωρίζουν κι ο νους τους σέβεται τα θεία; (στίχοι 151-152)

Α. είναι στίχοι …………………………….(βλέπε σχόλιο 1)    Β. ποιο σχήμα λόγου εντοπίζετε; α_ _ _θ _ _ _

 

Υποενότητα στίχων 160-169: Η εμφάνιση του Οδυσσέα

Ερώτηση τεχνικής: στους στίχους 163-168 εντοπίζουμε μια ομηρική εκτεταμένη παρομοίωση.  Να την αναλύσετε: 

Τι παρομοιάζεται με τι; 

Κοινό σημείο: 

Αναφορικό μέρος: 

Δεικτικό μέρος:  

Υποενότητα στίχων 170-175: Η αντίδραση των κοριτσιών και της Ναυσικάς

Ερωτήσεις κατανόησης:

1. Οι κοπέλες που συνόδευαν τη Ναυσικά έμειναν να της συμπαρασταθούν κατά τη συνομιλία της με τον Οδυσσέα:  σωστό ή λάθος;
2. Η θεά Αθηνά πραγματοποιεί και τρίτη επέμβαση στην ενότητα, με σκοπό να συζητήσουν ο Οδυσσέας με τη Ναυσικά, ώστε να τον βοηθήσει η βασιλοπούλα των Φαιάκων:

Α. Εμφανίστηκε στον Οδυσσέα ως θεά και τον συμβούλεψε να ικετεύσει τη Ναυσικά για βοήθεια

Β. Μετά την εμφάνιση του Οδυσσέα έδωσε θάρρος στη Ναυσικά, ώστε να μην το βάλει στα πόδια, αλλά να σταθεί και να μιλήσει με τον Οδυσσέα.

 

Ερώτηση σχολιασμού (βλέπε και σχόλιο 1):

Η στάση της Ναυσικάς οφείλεται ……………………………………………………………………………………………………….

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

 

Ερώτηση τεχνικής:

σκόρπισαν τότε πανικόβλητες - Mόνο του Aλκινόου η θυγατέρα παραμένει ακίνητη: μεταξύ των αντιδράσεων κοριτσιών και Ναυσικάς υπάρχει ………………………… (σχήμα λόγου)

 

Υποενότητα στίχων 176-183: Το δίλημμα του Οδυσσέα και η απόφασή του

Ερώτηση κατανόησης

Ο Οδυσσέας αποφάσισε να ...

Α. πλησιάσει τη Ναυσικά, να της πιάσει τα γόνατα, όπως προέβλεπε το τυπικό της ικεσίας, και στη συνέχεια να την παρακαλέσει με λόγια γλυκά να τον βοηθήσει

Β. να την παρακαλέσει από απόσταση, για να μη θυμώσει σε περίπτωση που την πλησίαζε

Ερώτηση σχολιασμού

Τον θεσμό της ικεσίας προστάτευε           Α. ο Δίας              Β. η Αθηνά          Γ. η Εστία

(Διαβάζουμε και μαθαίνουμε το εθιμοτυπικό της ικεσίας, σχόλιο 4 του βιβλίου.Ικεσία = στοιχείο πολιτισμικό)

 

Υποενότητα στίχων 184-224: Η ικεσία του Οδυσσέα

ΔΟΜΗ ΙΚΕΤΕΥΤΙΚΟΥ ΛΟΓΟΥ ΟΔΥΣΣΕΑ(πώς οργανώνει το λόγο του)
στίχος 185	Ικετευτική προσφώνηση	στ 185: ………..……………………………………………………………………………………..
στίχοι 185-206	Εκτενές εγκώμιο (=έπαινος)   Στόχος: να  κερδίσει τη συμπάθειά της	Την κολακεύει επαινώντας την ομορφιά της, παρομοιάζοντάς την με α) ………………………………..……., β) ………………………...…………………………….. Επίσης, καλοτυχίζει (θεωρεί πολύ ευτυχισμένους) τους ………….…..……, τα ………………………….. και προπαντός τον …………………………..…………...... ……………………………………………. (αγγίζει έτσι τις βαθύτερες σκέψεις της, αφού κατέβηκε στο ποτάμι λόγω του ονείρου της ότι θα παντρευτεί.)
στίχοι 200-201	Παρεμβάλλει κάτι από α) το ένδοξο παρελθόν του αλλά και β) τα βάσανά του   Στόχος: να κερδίσει α) την εκτίμησή της και β) τον οίκτο, τη συμπόνια της	Αναφέρεται α) ……………………………………………………………………………….. ……………………………………………………., αφήνοντας να εννοηθεί ότι υπήρξε πρόσωπο σπουδαίο και β) …….……………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………..
στίχοι 207-214	Αναφέρεται στην πρόσφατη ταλαιπωρία του και τους φόβους του για το μέλλον   Στόχος: να προκαλέσει τον οίκτο, τη συμπόνια της	Κάνει λόγο για το εικοσαήμερο ……………………………………………………… και τον φόβο ότι ……………………………………………………………………………….
στίχοι 215-220	Αιτήματα	Ζητάει ……………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………
στίχοι 221-224	Ευχές   Στόχος: να κερδίσει τη συμπάθειά της	Μια γενική ευχή (στ………..) και μια συγκεκριμένη τριπλή (στ…………..), που ταιριάζει με τις επιθυμίες για γάμο της κόρης.  Τη δεύτερη ευχή ενισχύει δικαιολογώντας τη σπουδαιότητά της με μια διαχρονική γνώμη, που δείχνει τις αντιλήψεις του ομηρικού ανθρώπου για την ιδανική οικογένεια, στ…………: ………..……………………..……………….………… ………………………………………………………………………..……………………………….  (στοιχείο πολιτισμού οι αντιλήψεις των ανθρώπων της εποχής)

 

Ερωτήσεις κατανόησης

1. Ο Οδυσσέας ξεκίνησε την ικεσία του αναφερόμενος στα βάσανα του παρελθόντος, ώστε να τον λυπηθεί η Ναυσικά:                σωστό ή λάθος;
2. Ο Οδυσσέας επαίνεσε τη Ναυσικά λέγοντας ότι ...

Α. μοιάζει με τη θεά Αφροδίτη, την ομορφότερη απ' όλες τις θεές

Β. θα είναι τρισευτυχισμένοι οι γονείς και οι αδερφοί της και θα την καμαρώνουν

Γ. μοιάζει με το ομορφότερο βλαστάρι φοινικιάς που έχει δει στη ζωή του

3. «πήγα κι εκεί, πολύς στρατός μ' ακολουθούσε στον δρόμο που έμελλε να γίνει οδός της μαύρης συμφοράς μου»: σε αυτούς τους στίχους ο Οδυσσέας ...

Α. αφήνει έμμεσα να εννοηθεί ότι δεν είναι κάποιος τυχαίος, αφού κάποτε, όπως λέει, τον ακολουθούσε πολύς στρατός

Β. αναφέρεται σε συμφορές που τον έχουν βρει, για να τον λυπηθεί η Ναυσικά

Γ. και τα δύο

4. Ο Οδυσσέας ζητάει από την Καλυψώ ...

Α. να του δώσει κάτι να φορέσει, καθώς είναι γυμνός,

Β. να του δείξει την πόλη

Γ. να μεσολαβήσει στον βασιλιά, για να τον βοηθήσει να γυρίσει στην Ιθάκη

5. Ο Οδυσσέας κλείνει την ικεσία του ευχόμενος στη Ναυσικά να γίνει βασίλισσα: σωστό;/λάθος;

Ερωτήσεις τεχνικής:

1. Στους στίχους 213 προοικονομείται ………………………………………………………………………………………
2. Στα λόγια του Οδυσσέα υπάρχει μια παρομοίωση.  Εντοπίστε:

Α. τι παρομοιάζεται: ……………………………. Β) με τι παρομοιάζεται: …………………………………………………….…..

Γ) κοινό σημείο των συγκρινόμενων; ………………………………….

 

Υποενότητα στίχων 228-260: Η ανταπόκριση της Ναυσικάς στα αιτήματα του Οδυσσέα.

	ΔΟΜΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗΣ ΝΑΥΣΙΚΑΣ
στίχος 229	έπαινος	ανταποδίδει τον έπαινο λέγοντας για τον Οδυσσέα ότι ………………………. ………………………………………………………………………………………………………………
στίχοι 230-234	παρηγοριά	τον παρηγορεί αναφέροντας ότι η μοίρα του καθενός εξαρτάται από …………………….……, λέγοντάς του ότι πρέπει να…………………………..……………
στίχοι 235-238	εξασφάλιση	Λέει ότι θα ………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….
στίχοι 239-241	επιπλέον πληροφορίες	Τέλος, δίνει πρόσθετες πληροφορίες για το όνομα ……………….………………  ……………………………… και για τη δική της ταυτότητα: όνομα και αξίωμα του πατέρα της

 

Ερωτήσεις κατανόησης

1. Η Ναυσικά υπόσχεται να βοηθήσει τον Οδυσσέα, όπως ταιριάζει στους ικέτες, δείχνοντας έτσι ότι σέβεται τους θεσμούς που προστατεύουν οι θεοί: σωστό ή λάθος;
2. Η Ναυσικά ενημερώνει τον Οδυσσέα ότι α. λέγεται Ναυσικά, β. είναι κόρη του βασιλιά Αλκίνοου, γ. βρίσκεται στη χώρα των Φαιάκων
3. Με ποια επιχειρήματα προσπαθεί να πείσει η Ναυσικά τις υπηρέτριές της α) να μην φοβούνται τον ξένο, β) να τον περιποιηθούν;  (στ.243-260);

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

4. Κυκλώστε από τα παρακάτω όσα ταιριάζουν στη Ναυσικά σύμφωνα με το απόσπασμα που διαβάσατε: φιλόξενη, δειλή, θαρραλέα, ευγενική, πονόψυχη, άσπλαχνη, σκληρή, συμφεροντολόγα, γενναιόδωρη, περήφανη για τη χώρα της, ευσεβής, ευσπλαχνική, μοχθηρή, ραδιούργα, εύθικτη, αλαζονική, καλοσυνάτη, μεγαλόψυχη, ειρωνική.