Κυριακή 18 Ιανουαρίου 2015

Ραψωδία ε 1-165, Βασικά σημεία 7ης ενότητας,

 Συμβούλιο των θεών γύρω από το θρόνο του Δία, τοιχογραφία στο Sala dei Giganti, Palazzo del Te, MantuaGIULIO ROMANO,1532-34



7η ημέρα της Οδύσσειας


  • Μεταφερόμαστε αρχικά στον Όλυμπο και παρακολουθούμε το 2ο συνέδριο των θεών: το διάλογο ανάμεσα σε Αθηνά και Δία και την εντολή που δίνεται στον Ερμή, με την οποία προωθείται ουσιαστικά ο μύθος, καθώς αρχίζει η υλοποίηση της απόφασης των θεών για το νόστο του Οδυσσέα.
Συμβούλιο των θεών, τοιχογραφία στη Villa Farnesina, Rome, RAFFAELLO Sanzio,1517-18

  •  Προοικονομίες: στην απάντηση του Δία (στην Αθηνά) προοικονομείται ο νόστος και η μνηστηροφονία αλλά και η ασφαλής επιστροφή του Τηλέμαχου στην Ιθάκη με τη βοήθεια της Αθηνάς, ενώ στην εντολή του προς τον Ερμή προοικονομείται η άφιξη του Ερμή στην Ωγυγία, η ανανκοίνωση της εντολής στην Καλυψώ και ο νόστος του Οδυσσέα, ο οποίος προγραμματίζεται από τον Δία (δίνονται δηλαδή αρκετές λεπτομέρειες για όσα θα ακολουθήσουν μετά από την αναχώρησή του από την Ωγυγία)
  •  Τυπική η σκηνή προετοιμασίας και αναχώρησης ενός θεού (έχουμε ήδη δει ανάλογη σκηνή με την Αθηνά).


Δημοσθένης Κοκκινίδης, Ερμής προς Ωγυγία




  • Κυριαρχεί η περιγραφή του νησιού με πολλές εικόνες που αποτυπώνουν την εκπληκτική ομορφιά της Ωγυγίας, που μαγεύει τον Ερμή (αλλά και όποιον θεό πήγαινε εκεί, όπως σχολιάζει ο Όμηρος) αλλά αφήνει αδιάφορο τον Οδυσσέα, που άλλα λαχταρά η καρδιά του.  Η ομορφιά  λοιπόν του νησιού προβάλλεται, για να τονιστεί ο πόθος του Οδυσσέα για τον νόστο του.


Δημοσθένης Κοκκινίδης, Ερμής προς Καλυψώ

Η σπηλιά της Καλυψώς με την ίδια και τον Οδυσσέα
Jan Breughel the Elder (painted with Hendrick de Clerck) c. 1612
  • Ο Ερμής δεν ανακοινώνει αμέσως την εντολή του Δία αλλά κάνει μια εισαγωγή, για να προετοιμάσει την Καλυψώ.   Δικαιολογεί την παρουσία του εκεί αναφερόμενος στην εντολή του Δία, την οποία κανείς ποτέ δεν τόλμησε να παραβεί, υπονοώντας έτσι ότι ανάλογα πρέπει να πράξει και η Καλυψώ.
  • Παρουσιάζει τον Οδυσσέα ως τον πιο συφοριασμένο από όλους, για να προκαλέσει τον οίκτο και τη συμπάθεια προς τον ήρωα.
  • Ανακοινώνει με πιο απαιτητικό τρόπο (γρήγορα, αμέσως) την εντολή του Δία, παραλείποντας τις λεπτομέρειες του νόστου.
  • Αναφέρεται κι αυτός στη μοίρα του Οδυσσέα (οι αποφάσεις των θεών εξυπηρετούν τη μοίρα, δεν είναι αντίθετες) 


Ερμής και Καλυψώ, John Flaxman


O Ερμής διατάσσει την Καλυψώ ν΄αφήσει τον Οδυσσέα, Gerard de Lessaire  (1640–1711)


Ερμής και Καλυψώ

  • Η Καλυψώ αντιδρά ως ερωτευμένη γυναίκα (ανθρωπομορφισμός).  Κατηγορεί θυμωμένη τους θεούς ότι είναι άσπλαχνοι και ζηλόφθονοι, προβάλλει τα δικαιώματά της στον Οδυσσέα (αφού αυτή τον έσωσε και τον φρόντισε) και αναφέρεται στην αθανασία που σκόπευε να του χαρίσει.  Υποχωρεί τελικά μπροστά στη θέληση του ισχυρότερου.

  • Ανθρωποκεντρικός χαρακτήρας (ανακεφαλαίωση, σελ.56)


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου